Ethiopia

‘Fy enw yw Negele. Rwy’n 10 oed ac yn byw mewn cymuned o’r enw Hidi-Ale. Mae gen i un chwaer a thri brawd.’

Mae Negele yn hoffi mynd i’r ysgol. ‘Fy hoff bynciau yw Saesneg a mathemateg,’ meddai. Ond yn ei chymuned, mae merched yn aml yn priodi tra’u bod yn ifanc iawn a golyga hyn na chant fynd i’r ysgol mwyach. Mae Negele yn credu bod hyn yn anghywir. ‘Rydw i am orffen fy addysg,’ meddai.

Rhaid i Negele wneud mwy o waith na’i brodyr. ‘Rwy’n ferch felly dwi’n cario dŵr, casglu coed tân, glanhau’r tŷ a pharatoi bwyd,’ eglura. ‘Dim ond gofalu am y gwartheg y mae’r bechgyn.’ Mae’n helpu i goginio cinio, ond mae ei brodyr yn cael bwyta o’i blaen hi.

Mae gwartheg yn bwysig iawn yma, ac mae gan eu perchnogion fwy o rym. Yn draddodiadol, dim ond dynion sydd â gwartheg. Golyga hyn nad oes gan ferched rym; nid oes ganddynt yr hawl i siarad mewn cyfarfodydd na gwneud penderfyniadau, ac mae merched sy’n byw eu hunain yn aml yn dlawd iawn.

Mae Cymorth Cristnogol yn gweithio gyda chorff o’r enw HUNDEE i newid pethau i ferched. Mae HUNDEE wedi rhoi buwch i’r merched tlotaf, sy’n golygu fod ganddynt lefrith i’w yfed a’i werthu, fel eu bod yn gallu ennill arian ar gyfer y teulu.

Oherwydd eu bod yn berchnogion ar wartheg, mae gan y merched hyn yr hawl i siarad mewn cyfarfodydd, sy’n golygu y gallant wneud penderfyniadau i ddod a newid i bawb yn eu cymuned.

Bellach mae arweinwyr cymunedol wedi pasio rheol sy’n atal merched rhag priodi cyn iddynt fod yn 18 oed. Golyga hyn fod mwy o ferched yn gallu mynd yn ôl i’r ysgol ac yn golygu fod y gymuned yn cadw deddf gwald sy’n dweud bod yn rhaid bod yn 18 neu drosodd i briodi.

Diolch i Cymorth Cristnogol, mae gan ferched fel Negele fwy o hawliau ac yn gallu parhau yn yr ysgol. ‘Pan fyddaf wedi gorffen fy addysg, rwyf am drin pobl sydd yn sâl.’ meddai Negele.